تعیین مناطق مستعد آب گرفتگی در سطح شهر با استفاده از منطق فازی (منطقه مطالعه: شهر رشت)

پدیده سیلاب یکی از مشکل سازترین مخاطرات طبیعی به شمار می رود که به دلیل گسترش شهرهای بزرگ چهره جدیدی پیدا نموده است. بارندگی های با شدت زیاد، کاهش نفوذپذیری به دلیل توسعه مناطق شهری و هم چنین وجود شبکه جمع آوری رواناب سنتی، از دلایل عمده وقوع سیلاب در مناطق شهری محسوب می شوند. بنابراین تهیه نقشه هایی که میزان مستعد بودن مناطق سیلابی را نشان دهند، می توانند ابزار مناسبی برای برنامه ریزی های شهری در آینده باشد. در این پایان نامه با در نظر گرفتن عدم قطعیت در رابطه با کفایت اطلاعات و چگونگی تحت کنترل در آوردن تغییرات عوارض شهری، از مدل های فازی در ترکیب با فرایند تحلیل سلسله مراتبی برای تهیه نقشه مناطق مستعد آبگیری قسمت مرکزی شهر رشت استفاده گردیده است. مدل های مختلف فازی نظیر مدل ترکیب خطی وزن دار توابع عضویت فازی، اپراتورهای فازی و موتورهای استنتاج فازی نیز به عنوان مدل های تلفیق نقشه های معیار برای تهیه نقشه مناطق مستعد آب گرفتگی در این محدوده مطالعاتی به کار گرفته شده است. در گام اول این پژوهش بررسی عوامل تأثیرگذار در پتانسیل سیل خیزی مناطق مرکزی شهر رشت انجام شد که با دریافت داده ها، لایه های ورودی به مدل تصمیم گیری آماده و استاندارد گردید. در گام دوم با استفاده از روش های مختلف تصمیم گیری نظیر روش های تحلیل سلسله مراتبی و فازی، مدل سازی برای تعیین مناطق مستعد آبگیری صورت پذیرفت. در گام آخر 11 نقشه خروجی مدل های مختلف براساس نقاط خطر مشاهدات میدانی ارزیابی گردید و مدل مناسب برای تعیین نقشه نهایی پتانسیل سیل خیزی انتخاب شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که نقشه ی خروجی مدل استنتاج فازی سوگنو به دلیل اختصاص بیشترین نقاط گزارشی در کلاس خطرِ زیاد خود و هم چنین نقشه ی خروجی مدل استنتاج فازی ممدانی به دلیل تراکم بالای این نقاط در این کلاس، به عنوان مدل های مناسب و دقیق در تلفیق لایه های اطلاعاتی گزینش شدند که در نهایت بر اساس خروجی حاصل از مدل ممدانی، نقشه مناطق مستعد آبگیری شهر تهیه گردید. این نقشه، تقریباً 25 درصد از مساحت ناحیه مطالعاتی را در کلاس پتانسیل سیل خیزی بسیار زیاد قرار می دهد که این نواحی عمدتاً قسمت های شمال و جنوب شرقی شهر رشت را شامل می شود.